W środę, 6 września, w drugim dniu 28. Forum Ekonomicznego w Krynicy, Kapituła Forum zdecydowała o przyznaniu tytułu Człowieka Roku premierowi litewskiego rządu Sauliusowi Skvernelisowi.
Podczas tajnego głosowania zwyciężył zdecydowaną przewagą nad kontrkandydatami. Nagrodę podczas wieczornej gali wręczy mu premier Mateusz Morawiecki, który wcześniej zrezygnował z ubiegania się o to wyróżnienie.
To już drugie takie wyróżnienie Forum dla litewskich polityków. W 2003 roku Człowiekiem Roku został ówczesny prezydent Litwy - Valdas Adamkus.
W poprzednich latach laureatami byli między innymi Beata Szydło, Viktor Orban, Jarosław Kaczyński, Lech Wałęsa, czy Aleksander Kwaśniewski.
Saulius Skvernelis objął urząd szefa rządu Litwy w 2016 r. W latach 2014- 2016 był ministrem spraw wewnętrznych Litwy oraz posłem na Sejm. W 2011 r. mianowano go na stanowisko komendanta głównego policji. Wcześniej pełnił kierownicze stanowiska w strukturach litewskiej policji. W latach 1994–1998 był nauczycielem akademickim w Litewskiej Akademii Policyjnej. W 2005 uzyskał magisterium z prawa na Uniwersytecie Michała Römera. W 1994 ukończył studia na Wileńskim Uniwersytecie Technicznym im. Giedymina z tytułem zawodowym inżyniera mechanika. Z zawodu prawnik i policjant. Biegle włada językiem polskim.
Przyczynkiem do uhonorowania premiera Litwy była rosnąca rola polsko-litewskich relacji gospodarczych, w tym szczególnie energetycznych, „odblokowanie" polskiej rafinerii w Możejkach, poprzez odbudowywanie torów z Możejek do łotewskiego Renge. Po 10 latach od demontażu, rafineria odzyska najkrótszą drogę dostaw na Łotwę i do Estonii. Zgodnie z deklaracją litewskiego przewoźnika, pierwsze ładunki zostaną odprawione już pod koniec przyszłego roku. To szczególnie ważne, ponieważ na północy lokowane jest aż do 20 proc. produkcji z rafinerii w Możejkach. PKN Orlen rozważa również inwestycję w modernizację litewskiej rafinerii. Orlen planuje także znacznie zwiększyć transport kolejowy produktów Orlen Lietuva z Litwy do Polski ( a więc przez stację Trakiszki i Suwałki). Przewóz na tej trasie wzrośnie o kilkaset tysięcy ton z obecnie dostarczanych ok. 600 tys. ton.
Saulius Skvernelis przed wyjazdem do Krynicy oświadczył też, że litewski rząd rozważy możliwość budowy ropociągu z Możejek do portu w Kłajpedzie. Mówiło się o tym już w 2015 roku, ale nie doszło do realizacji projektu.
- Budowa rurociągu produktowego, która efektywnie może wpłynąć na obniżenie stawek za transport gotowych produktów do terminalu w Kłajpedzie, jest jedną z możliwych opcji. Wspieramy więc realizację tego projektu – Orlen Lietuva byłaby gotowa skorzystać z takiej infrastruktury w przypadku realizacji inwestycji przez stronę litewską – poinformowało wówczas biuro prasowe PKN Orlen.
Budowa rurociągu ograniczyłaby koszty logistyki produktów gotowych koncernu o kilka dolarów na tonie, co pozwoliłoby na oszczędności rzędu 150 – 200 mln zł rocznie.
Nie bez znaczenia były i poprawiające się relacje polityczne między Polska a Litwą. W minionych kilku miesiącach Litwę odwiedzali polscy politycy najwyższej rangi prezydent, premier, marszałkowie Sejmu Senatu. Nie pouczali już, jak to było w zwyczaju jeszcze przed kilkoma laty, sąsiadów, ale wspólnie szukali rozwiązań, szczególnie w zakresie oświaty, stosunków gospodarczych.
- Gdybym był w kapitule, głosowałbym na premiera Litwy” – powiedział we wtorek, 04.09.br. dziennikarzom marszałek Senatu Stanisław Karczewski.- Sam niejednokrotnie z nim rozmawiałem, to wspaniały człowiek, bardzo interesujący, a również niezwykle pozytywnie nastawiony do współpracy z Polską. Dzięki temu, że jest bardzo dobra relacja między premierem Polski Mateuszem Morawieckim i premierem Litwy Sauliusem Skvernelisem, nasza współpraca z Litwą układa się coraz lepiej – w różnych dziedzinach. Polacy mieszkający na Litwie też skorzystają z tej naszej współpracy” – podkreślił marszałek Senatu.
- Oczywiste jest, że nasze stosunki z Polską są coraz bardziej rozszerzają się i aktywizują. Myślę, że to forum będzie doskonałą okazją do omówienia współpracy dwustronnej we wszystkich strategicznych obszarach - powiedział premier Litwy w przeddzień wizyty.
Według komunikatu litewskiego Rządowego Biura Prasowego, premier Skvernialis spotka się w środę, w godzinach popołudniowych, z premierem Polski Mateuszem Morawieckim, a także z prezesem polskiego koncernu naftowego Orlen, Danielem Obajtkiem. Obaj premierzy będą uczestniczyli w roboczym spotkaniu rządowych delegacji Polski i Litwy.
W Krynicy są obecni także inni ważni litewscy politycy: minister komunikacji Rokas Masiulis, minister gospodarki Virginijus Sinkevičius, minister energetyki Žygimantas Vaičiūnas, minister środowiska Kęstutis Navickas, poseł na Sejm Andrius Kubilius oraz eksperci – dyrektor generalny Litgrid Daivis Virbickas czy dyrektor generalny Kolei Litewskich Mantas Bartuška. Wnioskować stąd można, jaka będzie tematyka rozmów.
Saulius Skvernelis powiedział dla Agencji BNS, że w Krynicy z polskim premierem będzie omawiał także sprawę utworzeniu litewskiego centrum kultury i edukacji oraz przedszkola w Suwałkach. O takie centrum i przedszkole poprosili Litwini z Suwałk.
Forum Ekonomiczne w Krynicy odbywa się już trzecią dekadę. Jest nieoficjalnie nazywane Wschodnioeuropejskim Forum Davos. Na początku września spotykają się tu corocznie liderzy biznesu i politycy z Europy Środkowej i Wschodniej. W tym roku uczestniczy w nim ponad 4 tys. gości, którzy biorą udział w 180 panelach, debatach i wykładach. Swoje poglądy dotyczące aktualnej sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej na świecie wymienią szefowie rządów i parlamentów, ministrowie i parlamentarzyści z krajów naszego regionu, prezesi największych spółek, eksperci, przedstawiciele świata nauki, kultury oraz mediów z ponad 60 krajów.
Organizatorem Forum Ekonomicznego w Krynicy jest Fundacja Instytut Studiów Wschodnich.
WYG
Źródła: Forum Ekonomiczne w Krynicy; Rządowe Biuro Prasowe Litwy
Fot. Kancelaria premiera