Rail Baltica – TIRy na tory. Litewskie koleje ruszają do Niemiec przez Trakiszki i Suwałki

Przed 20 laty było modne w Polsce hasło „TIR-y na tory”. Musiało wiele wody upłynąć Czarną Hańczą nim projekt zaczął się materializować.

Rail Baltica, co prawda wciąż w budowie, ale ruch towarowy przez Trakiszki, Suwałki i dalej na Zachód coraz większy. W dodatku zaczynają być koleją przewożone naczepy TIR-ów.

Pierwszy regularny pociąg z terminalu intermodalnego w Kownie (KIT) do Duisburga odjedzie 4 kwietnia. To pierwszy międzynarodowy transport towarowy na Zachód, którego realizacją zajmą się spółki Grupy LTG w trzech różnych krajach.

- Spółka transportowa Grupy Kolei Litewskich (LTG), LTG Cargo, kontynuuje wdrażanie planów dywersyfikacji i rozpoczyna transport intermodalny do Duisburga w Niemczech. Nowa trasa towarowa da klientom możliwość dotarcia koleją do jednego z najważniejszych ośrodków przemysłowych w Europie i największego portu śródlądowego na świecie - głosi komunikat litewskich kolei.

- Obecnie aktywnie pracujemy, aby oferować rynkowi jak najwięcej połączeń z Zachodem. Po dotarciu do terminalu intermodalnego w Duisburgu, klienci będą mieli możliwość dalszego transportu naczep i kontenerów pociągiem do innych terminali. Regularnie kursują bezpośrednie pociągi z Duisburga do terminali w Niemczech, Włoszech, Polski, Belgii, Holandii i Szwecji. Ponadto możliwe są połączenia z Francją, a nawet Wielką Brytanią - mówi Eglė Šimė, dyrektor generalny LTG Cargo.

Wysyłki na Litwie będą realizowane przez zespół LTG Cargo, a na terenie Polski i Niemiec przez spółkę zależną LTG Cargo Polska. Ubiegłoroczna produkcja i działająca z powodzeniem w Polsce spółka zależna pozwolą nam zaoferować naszym klientom bardziej zrównoważony i oszczędny sposób transportu ładunków do i z Europy Środkowej. Przewozy ładunków będą organizowane na miarę firm, co oznacza, że ​​wszystkie niezbędne rozwiązania logistyczne będą dostarczane niezależnie- mówi Eglė Šimė

Trzy razy w tygodniu

Długość nowej trasy KIT-Duisburg- Kowieński Terminal Intemodalny (KIT) wyniesie 3040 km. Pociąg będzie kursował trzy razy w tygodniu w obie strony, a podczas jednego przejazdu będzie można przewieźć do 36 jednostek naczep i kontenerów z różnymi towarami. W najbliższych miesiącach firma planuje również nawiązanie współpracy z nowymi klientami w Polsce i szukanie sposobów na pomoc litewskim przedsiębiorcom w imporcie surowców z krajów Europy Środkowej.

Już w ubiegłym roku, kiedy europejski tor dotarł do intermodalnego terminalu w Kownie, litewskie i polskie firmy kolejowe zaczęły przewozić ładunki do krajów Beneluksu i Niemiec.  Był to jeden pociąg tygodniowo.

- Litwa widzi duży potencjał w Morskim Korytarzu Transportowym Północno-Bałtyckim we współpracy z Polską i przewozach towarów do krajów Europy Zachodniej. Takie stanowisko naszego wyraził wiceminister transportu i łączności Julius Skačkauskas na dorocznej Konferencji Regionu Karpackiego „Europa Karpacka”.

- Wciąż poszukuje się nowych rynków europejskich. Jednym z nich jest nowa trasa do północnych Włoch, która ma zostać otwarta w przyszłym roku. Musimy aktywnie pracować nad dywersyfikacją transportu ładunków. Szczególnie ważny dla Litwy jest rozwój korytarzy transportowych przez Karpaty w kierunku Morza Czarnego i Egejskiego, a także współpraca z Polską, Ukrainą i innymi krajami regionu w promowaniu transportu naczep koleją podkreśla J. Skačkauskas, wiceminister transportu i komunikacji.

Kowieński terminal

19 lipca 2021 roku, przez ukończoną w 2015 roku europejską kolej normalnotorową od granicy z Polską w Trakiszkach do kowieńskiego terminalu intermodalnego (KIT), przyjechał pierwszy pociąg z Holandii załadowany kontenerami i naczepami. KIT stał się tym samym najbardziej wysuniętym na północ -wschodni punktem europejskiego systemu kolejowego, do którego po zakończeniu wszystkich prac i formalności na odcinku kolejowym Rail Baltica Kowno-Palemonas można dojechać taborem o standardzie europejskim.

Przepustowość terminalu obliczono na 55 tysięcy kontenerów rocznie. To litewskie miasto leżące na styku kolei szerokotorowych i normalnotorowych może stać się hubem przeładunkowym o znaczeniu ponadregionalnym. Wynika to z dogodnej lokalizacji tego litewskiego miasta. Przez Kowno przebiega Rail Baltica, istotna magistrala kolejowa sieci TEN-T, która docelowo połączy Finlandię i kraje bałtyckie z Polską. Równocześnie Kowno ma dostęp do sieci kolejowej o rozstawie rosyjskim, dzięki czemu docierają tam pociągi kursujące na Nowym Jedwabnym Szlaku. Litewskie miasto ma też dobre połączenia z portami Kłajpeda i Kaliningrad, który w ostatnich miesiącach stał się istotnym punktem przeładunkowym dla serwisów intermodalnych łączących Chiny z krajami Europy północnej i zachodniej.

Minister komunikacji Republiki Litewskiej M. Skuodis zauważa, że co roku przewożone jest przez polsko-litewską granicę transportem kołowym około 24 milionów ton ładunków, co jest ogromnym potencjałem dla intermodalnego kolejowego transportu.

Pilotaż z 2020 roku

Przypomnijmy, że już w maju 2020 roku nastąpił przełom na naszym kolejowym rynku towarowym: naczepy TYR-ów zaczęły być transportowane koleją. Litewska firma LG Cargo, największa grupa kolejowa w krajach bałtyckich, i jej partnerzy (PKP Cargo oraz niemiecki operator transportu intermodalnego CargoBeamer) poprowadzili pilotażowy pociąg z 22 naczepami TIR-ów do terminalu w Šeštokai na Litwie z Kaldenkirchen w pobliżu granicy Niemiec z Holandią. Pociąg przyjechał z Europy Środkowej w dwa dni.

Podczas pilotażowego przewozu dostarczono naczepy ośmiu firm transportowych i logistycznych - Girteka, Vlantana, Hoptransa, A. Gricius's, DSV, Arcese, Solotransa i Nokvera. Naczepy załadowano na specjalne wagony kolejowe dostarczone przez CargoBeamer, które poprzez europejską magistralę Rail Baltica ( wciąż w budowie) dotarły do Šeštokai. Na terenie litewskiego terminalu naczepy ponownie połączono z ciężarówkami, aby przejechały „ostatnią milę” do miejsca rozładunku. Teraz, po uruchomieniu terminalu w największym mieście przemysłowym Litwy - Kownie, pociąg pojechał jeszcze dalej.

Paliwo dla Ukrainy

Najpierw sankcje na Białoruś i jej kontrasankcje wobec Zachodu, a obecnie wojna na Ukrainie spowodowały, że przez nasz region jadą także pociągi z paliwem: z Litwy ( terminal w przygranicznej Mockowie) dalej wzdłuż wschodniej granicy Polski do przejścia polsko - ukraińskiego w Medyce.

- Jesteśmy odporni. Nie czekaliśmy z dywersyfikacją na obecny kryzys. Stawiamy na ten kierunek od czterech lat. Mamy silnych partnerów, którzy zabezpieczają i mogą zabezpieczyć dostawy do naszych rafinerii - zarówno tych w Płocku, jak i w Czechach i na Litwie. Dzięki naszym decyzjom Orlen stanowi dziś ważne ogniwo w bezpieczeństwie energetycznym całego regionu: Litwy, Łotwy, Estonii, Czech. A częściowo nawet Ukrainy, bo przecież nawet po zamknięciu granicy białoruskiej z Litwą dla transportu kolejowego sprzedajemy im nasze produkty z rafinerii w Możejkach. Jest to możliwe, bo z myślą o bezpieczeństwie logistyki kupiliśmy 100 proc. udziałów w litewskiej spółce Mockavos Terminalas. W ten sposób możliwość dostawy produktów naftowych na Ukrainę koleją jest dzisiaj gwarantowana –głosił komunikat PJP Orlen z końca lutego br.

Przypomnijmy, że od 7 lutego br. Białoruś zakazała przewozu niektórych towarów koleją z Litwy. Była to odpowiedź na sankcje nałożone przez Wilno na reżim Aleksandra Łukaszenki poprzez zablokowanie tranzytu białoruskich nawozów.

- Reagując na działania Białorusi, niektórzy litewscy producenci już próbują korzystać z nowych tras przez Polskę – mówi Vaidotas Šilejka, prezes Litewskiego Związku Firm Żeglugowych.

Rail Baltica Kowno - Trakiszki

- Raili Baltica to najważniejszy projekt strategiczny w dziedzinie kolei, który pozwoli połączyć Litwę i kraje bałtyckie z Europą Zachodnią. Nowoczesne szybkie połączenie kolejowe Rail Baltica ma szczególne znaczenie w obecnym otoczeniu geopolitycznym, dlatego dokładamy wszelkich starań, aby mieszkańcy i przedstawiciele biznesu naszego kraju mogli jak najszybciej korzystać z nowych, przyjaznych środowisku możliwości transportowych i logistycznych - mówi Loreta Maskaliovienė, wiceminister transportu i komunikacji Republiki Litewskiej.

Organizatorzy projektu, partnerzy joint venture UAB Sweco Lietuva i DB Engineering & Consulting GmbH, wybrali cztery alternatywne trasy dla kolei Rail Baltica między Jiesią (Kowno) a granicą litewsko-polską. Po konsultacjach społecznych w tym roku zostanie wybrana jedna optymalna alternatywa.

W 2015 roku Litwa zrealizowała pierwszy etap projektu Rail Baltica, kiedy to wybudowano linię kolejową o europejskim torze od granicy polsko-litewskiej do Kowna. Po zakończeniu kolejnych etapów projektu na tym strategicznie ważnym dla Litwy, a także Łotwy, Estonii i Polski odcinku kolejowym pociągi pasażerskie będą jeździły z prędkością do 250 km/h, a towarowe do 120 km/h. prędkością. 

Publiczna prezentacja projektu Rail Baltica do polsko-litewskiej granicy na linii kolejowej Rail Baltica odbędzie się 11 kwietnia.

Projektowanie trwa też po polskiej stronie granicy od Ełku do Trakiszek. Jak dobrze pójdzie, cała Rail Baltica zostanie oddana do użytku 2027 roku.

- Obecnie eksploatowana kolej będzie wykorzystywana również do regionalnego transportu pasażerskiego - mówi Arenijus Jackus, kierownik ds. koordynacji projektu Rail Baltica, za który LTG Infra odpowiada na Litwie.

Rail Baltica to największy projekt infrastruktury kolejowej w krajach bałtyckich, który obejmie budowę zelektryfikowanej dwutorowej linii kolejowej europejskiej łączącej Warszawę, Kowno, Wilno, Poniewież, Rygę, Parnawę i Tallin. Łączna długość linii kolejowej Rail Baltica w krajach bałtyckich wyniesie 870 km: na Litwie - 392 km, na Łotwie - 265 km, w Estonii - 213 km.

WYG

 Na Fot: Terminal w Kownie oraz kontenery, pociągi z paliwem na stacji w Suwałkach; mapa.

Fot: Ministerstwo Transportu i komunikacji RL; Koleje Litewskie oraz własne