Dobiega końca etap planowania przestrzennego europejskiej linii kolejowej Rail Baltica – wytyczenie konkretnych działek i ich części, przez które będzie przebiegać linia szybkiej kole i na odcinku od Jiesi (Kowno) do granicy Polską.
- Po intensywnych dyskusjach zarówno z partnerami projektu, jak i w ramach zespołu oraz spotkaniach z zainteresowanymi stronami weszliśmy w końcowy etap planowania przestrzennego. Nie czekając do końca roku, już przygotowujemy się do budowy odrębnych obiektów – wiaduktów samochodowych, przejść dla zwierząt. Niedawno rząd zgodził się kupić 154 działki od prywatnych właścicieli, zanim specjalny plan zostanie zatwierdzony. To tylko część działek potrzebnych pod nową linię, ale w ten sposób szybciej zaczniemy budować obiekty infrastruktury potrzebne dla kolei - mówi Dovydas Palaima, szef zarządu AB LTG Infra Rail Baltica.
Oczekuje się, że plan zostanie przygotowany i przedłożony litewskiemu rządowi do zatwierdzenia pod koniec tego roku. Po zatwierdzeniu planu specjalnego rozpoczną się procedury nabycia wszystkich niezbędnych gruntów.
W najbliższym czasie planowane jest podpisanie umowy projektowej na odcinek granicy kowieńsko-litewsko-polskiej. Odcinek będzie budowany od granicy z Polską w kierunku Kowna.
Planowana jest budowa linii kolejowej na nowych terenach od stacji Jiesia, z pominięciem Mariampola i Kalwarii, z dala od Kazlų Rūdy i tam, gdzie pozwalają na to możliwości techniczne, z wykorzystaniem odcinków istniejącej kolei europejskiej. Odcinek ten będzie w dalszym ciągu obsługiwany dla regionalnego ruchu pasażerskiego i mobilności wojskowej. Kursują już na nim pociągi towarowe pomiędzy Terminalem Intermodalnym w Kownie a Europą Zachodnią.
Planowane są stacje regionalne w Mariampolu, Šeštokai i Kazlų Rūdzie, które zostaną połączone z linią główną połączeniami regionalnymi.
Połączenie linii europejskiej kolei Rail Baltica na Litwie i w Polsce planowane jest na rok 2028, choć pojawiają się i informacje, że nastąpi to dopiero w 2030 roku, szczególnie, że wciąż nie wiadomo dokładnie, kiedy rozpocznie się budowa polskiego odcinka od Ełku do Trakiszek.
Wiceminister transportu i komunikacji Republiki Litewskiej Loreta Maskaliovienė podczas spotkania wiceministrem infrastruktury Piotrem Malepszakiem we wrześniu br., przedstawiła planowany zakres prac inwestycji na Litwie i potwierdziła deklarację ukończenia do 2030 r. odcinka od Kowna do granicy z Polską.
Przypomnijmy, że Litwa zrealizowała w 2015 roku pierwszy etap projektu Rail Baltica – wybudowano linię kolejową o europejskim rozstawie szyn od granicy polsko-litewskiej do Kowna. Na tym etapie zainstalowano kolej transgraniczną o długości 123 km, obsługującą pociągi pasażerskie na trasie Kowno –Suwałki - Białystok, a później aż do Warszawy. Obecnie odcinek ten będzie zmodernizowany tak, aby pociągi pasażerskie mogły jechać z maksymalną prędkością 249 km/h, tak jak na całej Rail Baltice.
Po wybudowaniu Rail Baltiki podróż pociągiem z Kowna do Warszawy będzie trwała 3,5 godziny, a z Wilna do stolicy Polski dotrzemy w nieco ponad 4 godziny.
Nowy dworzec w Wilnie
Natomiast budowa nowego dworca kolejowego w Wilnie mogłaby rozpocząć się w 2026 roku – podaje "Made in Vilnius". Jak podaje portal, dworzec w Wilnie ma obecnie zwycięzcę konkursu architektonicznego, ale nie ma podpisanej umowy na projekt.
Jak podano, Koleje Litewskie liczą na podpisanie umowy do końca 2024 roku.
Pracownia „Zaha Hadid Architects”, która zwyciężyła w konkursie architektonicznym ogłoszonym przez firmę „LTG Infra” i Urząd Miasta Wilna, przedstawiła pomysł „Green Connect”, którego celem jest utworzenie nowoczesnego wielofunkcyjnego centrum z przestrzeniami publicznymi.
Jedno z rozwiązań zaproponowanych przez studio to budynek o powierzchni około 9,5 tysiąca metrów kwadratowych nad torami kolejowymi, łączący dzielnicę Nowy Świat z dzielnicą Nowe Miasto oraz Starym Miastem. W budynku tym mają znaleźć się powierzchnie komercyjne, nowa poczekalnia pasażerska z bezpośrednim dostępem do peronów.
Zmianie ulec ma także plac dworcowy oraz terminal komunikacji miejskiej. Za zmiany projketowe odpowiedzialny jest samorząd Wilna.
Inne litewskie odcinki Rail Baltiki
LTG Infra, spółka koordynująca realizację projektu kolei europejskiej torowej na Litwie, podpisała 8 października 2024 roku umowę na pierwszą część odcinka Šėta-Ramygala. Główny wykonawca, to czeska firma Eurovia CZ as wraz ze swoim partnerem AB Eurovia Lietuva. Odcinek ma być gotowy do 2027 roku.
Obecnie prowadzone są prace związane z budową podtorza Rail Baltiki na odcinkach Szwajcaria-Žeimia i Žeimia-Šėta. Prace na pierwszym odcinku o długości 17,1 km na odcinku Šėta–Ramygala przedłużą trwającą już budowę nasypu o długości 29,2 km w kierunku Poniewieża.
- Postęp realizacji projektu „Rail Baltica” jest zadaniem o znaczeniu strategicznym dla Litwy i regionu bałtyckiego, dlatego przyspieszona budowa europejskiej linii kolejowej w kierunku Poniewieża jest naprawdę radosną i wyczekiwaną wiadomością. Jest to dla nas szczególnie ważne, zarówno po to, aby jak najszybciej połączyć kraje bałtyckie ze wspólną europejską siecią kolejową, jak i ze względu na mobilność wojskową - powiedziała wiceminister transportu Loreta Maskaliovienė.
Na początku przyszłego roku w budowie będzie tu już 65,2-kilometrowy odcinek Rail Baltica.
W tym roku planowane jest podpisanie dwóch kolejnych kontraktów na 36-kilometrowych odcinkach Kowno - Sveicarija i Šėta-Ramygala, intensywne prace na tych odcinkach rozpoczną się w 2025 roku.
Most na rzece Wilii
Codziennie na odcinkach Schweizarija-Žeimia (10 km) i Žeimia-Šėta (17,7 km) pracuje intensywnie około 700 robotników i 500 jednostek różnego sprzętu budowlanego przy montażu podtorza kolejowego, dróg dojazdowych oraz na budowie most Neris ( Wilia)
Most na Wilii o długości 1,51 km to jeden z najbardziej skomplikowanych obiektów infrastrukturalnych w historii Litwy i najdłuższy most Rail Baltica w krajach bałtyckich. Do tej pory wykonano wiele prac przygotowawczych na budowie – z planowanych 376 pali podpierających most wmontowano już 262. metrów sześciennych betonu.
Wykonawcy - litewska spółka kapitałowa Fegda i włoska spółka Rizzani de Eccher - w porozumieniu instalują ściany oporowe i konstrukcje mostowe w południowej części mostu Rail Baltiki nad Wilią. Dzięki współpracy wykonawcy znaleźli technologiczne możliwości wcześniejszego montażu ścian oporowych, zapewniając w ten sposób płynność prac i dalsze etapy budowy mostu, czyli montaż nakładki mostu na Wilii.
Bałtycka Rail Baltica
Rail Baltica to największy projekt infrastruktury kolejowej w historii krajów bałtyckich, w ramach którego wybudowana zostanie zelektryfikowana dwutorowa kolej o europejskim standardzie, łącząca Warszawę, Kowno, Wilno, Poniewież, Rygę, Pern i Tallinn. Całkowita długość linii kolejowej „Rail Baltica” w krajach bałtyckich sięga 870 km: na Litwie – 392 km, na Łotwie – 265 km, w Estonii - 213 km.
WYG
Źródła i fot: Ministerstwo Komunikacji RL; Rail Baltica- Lietuva