Rail Baltica: Przetarg na odcinek Kowno –Trakiszki. Szybka kolej także do Kłajpedy?

Ogłoszono przetarg na usługi projektowania budowlanego i nadzoru wykonawczego na odcinku od Kowna (Jiesia) do granicy litewsko-polskiej w Trakiszkach.

Przetarg organizuje spółka RB Rail AS, wspólne przedsięwzięcie państwa bałtyckich, w imieniu litewskiej państwowej spółki kolejowej - LTG Infra.

Konkurs składa się z dwóch etapów, pierwszy etap konkursu to etap kwalifikacyjny. Wnioski można składać do 1 sierpnia 2022 roku w łotewskim systemie zamówień publicznych. Drugim etapem przetargu jest etap licytacji i negocjacji.

Umowa na zaprojektowanie i nadzór nad budową nowej 78-kilometrowej linii z Kowna (Jiesia) do granicy litewsko-polskiej ma zostać podpisana na początku 2023 roku.  Litewski odcinek rail Balticy powinien zostać zakończony do końca 2026 roku. Prace zostaną sfinansowane przez Unię Europejską na rzecz Europejskich Sieci Infrastrukturalnych (CEF) oraz państwo litewskie. Litwa czeka obecnie na decyzję KE w sprawie złożonego wniosku na realizację projektu Rail Baltica, którego wartość wynosi 686 mln euro.

-  Rozpoczęcie tych zamówień jest ważnym wydarzeniem w globalnym projekcie Rail Baltica. W krajach bałtyckich projektuje się ponad 640 km linii i choć jest to trudne do osiągnięcia ze względu na bezprecedensowe prace, weszliśmy już w kolejną fazę budowy i rozpoczęliśmy prace budowlane na dużą skalę wzdłuż całego korytarza transportowego - mówi Agnis Driksna, dyrektor generalny RB Rail AS i prezes zarządu.

- Jednym z głównych celów projektu Rail Baltica jest integracja stolic krajów bałtyckich z europejską siecią kolejową. Nowy odcinek „Kowno-Litwa-Polska”, w pełni zgodny z parametrami pociągu dużych prędkości, otworzy nie tylko pasażerom, ale także przewoźnikom towarowym możliwości wyboru kolei do przewozu ładunków na Morzu Północnym-Bałtyk oraz wzmocnienie współpracy między krajami bałtyckimi a Polską. Pociągi regionalne zapewnią połączenia z mniejszymi miastami i osiedlami w pobliżu nowej linii kolejowej – mówi Marius Narmontas, szef litewskiego oddziału RB Rail AS.

Parametry odcinka Kowno - Trakiszki

To ma być szybka zelektryfikowana dwukierunkowa linia kolejowej Rail Baltica z Kowna (Jiesia) do granicy litewsko-polskiej.

Odcinek „Kowno-Litwa - Granica Polska” składa się z podwójnej linii kolejowej o długości około 78 km i szerokości 1435 mm, 27 wiaduktów drogowych, 26 wiaduktów kolejowych, 27 przejść dla zwierząt, 46 innych przejść i innej infrastruktury oraz sieci inżynieryjnych.

Po aktywnych dyskusjach i rozmowach z przedstawicielami gmin i opinii publicznej Ministerstwo Transportu i Komunikacji Republiki Litewskiej zatwierdziło optymalną alternatywę trasy do granicy litewsko-polskiej. Biorąc pod uwagę opinię większości, wybrano opcję najkrótszą i najbardziej oddaloną od obszarów miejskich – wariant 6A. Biorąc pod uwagę perspektywę globalnego projektu Rail Baltica i jego zaangażowanie w maksymalizację długoterminowych korzyści społeczno-gospodarczych Rail Baltica jako prawdziwie transgranicznego projektu, spółka RB Rail AS, założona przez trzy nadbałtyckie państwa, zdecydowanie popiera tę strategiczną decyzję i dostrzega wartość dodaną, jaką przyniesie - głosi komunikat spółki.

Ta opcja może skrócić czas podróży we wszystkich głównych kierunkach pociągów pasażerskich i towarowych oraz skrócić długość torów. Parametry te umożliwiają obniżenie kosztów eksploatacji i utrzymania infrastruktury. Wybrana opcja zapewnia również niezbędną przepustowość pociągów towarowych wzdłuż korytarza gospodarczego Rail Baltica, które służą obywatelom Polski, Litwy, Łotwy, Estonii i Finlandii i podnoszą poziom gospodarki regionu - dodaje litewski resort transportu.

To połączenie nowego odcinka Rail Baltica z obecnie działającą linią o europejskiej szerokości torów od granicy z Polską do Kowna pozwoli takim miejscowościom, jak Mariampol, Szestoki, Kalwaria, Olita i innym szybciej dotrzeć do Kowna, zachowując połączenie wszystkich stacji pośrednich na trasie Kowno - Kazlų Ruda - oś Marijampolė i zapewnienie optymalnych warunków codziennych dojazdów.

Pociągi będą mogły poruszać się z prędkością do 249 km/h. Przejazd z Jiesi do granicy z Polską ma potrwać do 19 minut. Po zakończeniu budowy Rail Baltiki, podróż z Kowna do Warszawy zajmie 3,5 godziny, a podróż ze stolicy Polski do Wilna nieco ponad 4 godziny.

Rail Baltica także do Kłajpedy?

Wiadomo już, że będzie odgałęzienie Rail Baltiki z Kowna do Wilna. Obecnie władze Litwy starają się przekonać Brukselę o potrzebie budowy jeszcze jednego odgałęzienia - do portowej Kłajpedy.

Gdy Komisja Europejska dokonuje przeglądu planów rozwoju Transeuropejskiej Sieci Transportowej (TEN-T), do sieci tej należy włączyć ważniejsze połączenia transportowe, zarówno nową europejską linię kolei dużych prędkości do Kłajpedy, jak i połączenia kolejowe z Ukrainą. Minister Transportu i Łączności Marius Skuodis wystąpił z taką propozycją rozwoju TEN-T na posiedzeniu Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (TTE) Unii Europejskiej (UE) w Luksemburgu w dniach 2-3 czerwca.

- W celu połączenia wszystkich portów na wschodnim wybrzeżu Bałtyku w UE oraz umożliwienia ludności i ładunku szybszego dotarcia do Europy Zachodniej, szczególnie ważne jest uwzględnienie europejskiej standardowej trasy kolejowej do Kłajpedy w planach rozwoju Transeuropejska Sieć Transportowa TEN-T. W dzisiejszym kontekście geopolitycznym integracja krajów bałtyckich, a także Ukrainy z systemem transportowym UE jest jednym z priorytetowych celów - powiedział minister transportu M. Skuodis na posiedzeniu Rady TTE.

Odgałęzienie szybkiej kolei europejskiej do Kłajpedy usprawniłoby połączenia transportowe i logistyczne w Europie Środkowo-Wschodniej poprzez utworzenie nowych korytarzy towarowych z Ukrainą.

Ponadto, zdaniem ministra, szybka europejska linia kolejowa do Kłajpedy zasadniczo zmieniłaby litewski system transportowy: stworzyłaby obiecującą alternatywę dla transportu drogowego i przyczyniłaby się do szybszej dywersyfikacji działalności Portu Kłajpeda. Podczas gdy Rosja kontynuuje wojnę z Ukrainą, blokując jej porty nad Morzem Czarnym i opóźniając eksport zboża z Ukrainy i zagrażając światowemu bezpieczeństwu żywnościowemu, Rada TTE zwróciła uwagę na brak połączeń transportowych UE i potrzebę zajęcia się tym problemem. Zdaniem ministra M. Skuodisa, Litwa wspólnie z Łotwą i Estonią realizuje strategiczny projekt infrastruktury transportowej Rail Balticos, którego zakończenie i zapewnienie niezbędnych środków finansowych jest wspólnym celem całej UE.

Litwa stara się pomóc rozdartej wojną Ukrainie wyeksportować zboże z zeszłorocznych żniw, zostało im około 20 milionów ton. W maju pociągiem testowym dostarczono z Ukrainy na Litwę pociąg towarowy z 50 kontenerami. Ze względu na ograniczenia infrastrukturalne na granicy ukraińsko-polskiej, obecnie przez Polskę możliwe jest sprowadzanie na Litwę zaledwie 1-1,5 mln ton ukraińskiego zboża.

Port w Kłajpedzie

W pierwszym kwartale 2022 roku przeładunki w porcie Kłajpeda sięgnęły prawie 10 mln ton różnego towaru, a wynik przeładunków w kontenerach (TEU) prawie się podwoił i był najwyższy wśród portów na wschodnim wybrzeżu Bałtyku.

W pierwszym kwartale tego roku w porcie w Kłajpedzie obsłużono 13 proc. ładunków drobnicowych, w tym kontenerów, wyrobów drewnianych, żelaznych i stalowych oraz konstrukcji metalowych, ładunków mrożonych, czyli prawie pół miliona ton więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

 - Spodziewamy się, że szybko rozwijający się przeładunek kontenerów będzie nadal rósł w tym roku. Dokładamy wszelkich starań, aby tak się stało. Port działa w konkurencyjnym środowisku, skupiając się na klientach i ich potrzebach, intensywnie pracujemy, negocjujemy i szukamy różnych sposobów kierowania ładunków nie do konkurentów, ale do portu w Kłajpedzie. W zależności od zapotrzebowania na linie żeglugowe, od tego roku statki dokonujące przeładunku będą podlegały 100% zniżce na opłaty tonażowe. Nadal koncentrujemy się na przyciąganiu innych rodzajów ładunków - mówi Algis Latakas, dyrektor generalny Urzędu Morskiego Portu Państwowego w Kłajpedzie

WYG

Źródła i fot: Ministerstwo Transportu i Łączności RL; Rail Baltica; Port Kłajpeda