Komisja litewskiego Sejmu wzywa swój rząd do podjęcia działań w związku z planami polskich rolników dotyczącymi zablokowania drogi z Litwą.
Blokada polsko-litewskiego przejścia granicznego w związku z tranzytem ukraińskiego zboża ma rozpocząć się w najbliższy piątek, 1 marca i trwać przez tydzień.
Decyzję o podjęciu akcji organizatorzy uzasadniają tzw. systemem karuzeli zbożowej, który polega na tym, że ukraińskie zboże wjeżdża do województwa lubelskiego czy podkarpackiego jako tranzyt przez Polskę, następnie kieruje się na Litwę, a po przekroczeniu granicy, przestaje być śledzony przez polskie służby. Wówczas samochód ze zbożem wraca na granicę i zmienia dokumenty, a ładunek staje się towarem unijnym, który swobodnie wjeżdża do Polski.
Litewscy rolnicy nie dołączą do zapowiadanego protestu polskich farmerów i nie zablokują największego przejścia granicznego między oboma krajami Kalwaria-Budzisko - powiadomił w poniedziałek, 26 lutego przewodniczący Litewskiego Stowarzyszenia Producentów Zbóż, Aušrys Macijauskas.
-Litewscy rolnicy nie blokowali, nie blokują i nie zamierzają blokować ukraińskiego zboża. […] Widzimy problem, ale rozumiemy sytuację ukraińskich rolników – powiedział Macijauskas w wywiadzie dla litewskiego radia i telewizji publicznego LRT.
Dla litewskich rolników większym problemem jest rosyjskie zboże
Przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Zbóż przyznał, że jest problem z kontrolą ukraińskiego ziarna, który powinien rozstrzygnąć rząd, ale podkreślił, że „większym problemem dla litewskich rolników jest rosyjskie zboże”.
Z kolei Zenonas Buivydas, sekretarz generalny stowarzyszenia przewoźników Linava, oznajmił, że blokady dróg przyniosą ogromne straty dla Litwy jako kraju tranzytowego.
- Członkowie Komitetu zwracają się do prezydenta, rządu, ministrów spraw zagranicznych, rolnictwa i transportu o dyplomatyczne rozwiązanie zaistniałej sytuacji oraz zapobieżenia zablokowaniu drogi między Litwą a Polską – czytamy w komunikacie kancelarii litewskiego parlamentu.
Stowarzyszenie przewoźników przypomina, że przejście Kalwaria-Budzisko jest na drodze Via Baltica, łączącej Europę Środkową z Finlandią.
- Jesteśmy korytarzem dla krajów skandynawskich oraz bałtyckich – tłumaczy Buivydas w rozmowie z agencją prasową BNS.
Nie blokujcie Via Baltiki
Litewscy parlamentarzyści zwracają uwagę, że celem blokady polskich rolników jest zatrzymanie eksportu ukraińskiego zboża przez Litwę do Polski.
- Biorąc to pod uwagę, KRK zwraca się do Prezydenta, Rządu, Ministrów Spraw Zagranicznych, Rolnictwa i Komunikacji o rozwiązanie sytuacji wszelkimi możliwymi drogami dyplomatycznymi, aby zapobiec zablokowaniu drogi między Litwą a Polską.
Komisja do spraw Wsi i Gospodarcza Sejmu również podejmują inicjatywę zorganizowania w najbliższej przyszłości spotkania z liderami ukraińskich i polskich stowarzyszeń rolników oraz innymi parlamentarzystami, aby zmienić tę sytuację - czytamy w komunikacie.
Komisja zaapelowała także do litewskiego rządu o wprowadzenia zakazu importu produktów rolnych i pasz z Rosji i Białorusi na Litwę oraz przedstawienia niezbędnych projektów ustaw na wiosennej sesji Sejmu.
Litwa może stać się kolejnym państwem członkowskim Unii Europejskiej, które wprowadziło zakaz importu produktów rolnych i pasz z Rosji i Białorusi. W ubiegłym tygodniu tymczasowo, do 1 lipca 2025 roku, wprowadzony został zakaz importu produktów rolnych i pasz z Rosji i Białorusi na Łotwę. Zabrania się także importu na Łotwę z krajów trzecich produktów rolnych i pasz, których krajem pochodzenia jest Rosja lub Białoruś.
Sprawdzą każdy wagon
W odpowiedzi na sytuację w regionie litewskie Ministerstwo Rolnictwa zaostrzyło w poniedziałek kontrolę zbóż importowanych z Rosji i innych krajów wysokiego ryzyka. Zaostrzone środki zostaną zastosowane zarówno w odniesieniu do produktów importowanych na Litwę, jak i eksportowanych w tranzycie przez port w Kłajpedzie – informuje z kolei litewskie Ministerstwo Rolnictwa.
Po wejściu w życie zmian w przepisach wszystkie zboża i ich produkty przeznaczone na żywność i paszę z krajów wysokiego ryzyka zostaną zatrzymane i sprawdzone. Na liście krajów wysokiego ryzyka znajdują się Rosja, Białoruś, Naddniestrze niekontrolowane przez rząd Mołdawii, Krym zaanektowany przez Rosję i inne terytoria ukraińskie niekontrolowane przez rząd Ukrainy, Abchazja i Osetia Południowa niekontrolowane przez rząd Sakartveli.
Każdy wagon lub pojazd z importowanymi produktami zostanie sprawdzony. Produkcja zostanie sprawdzona pod kątem pozostałości pestycydów, mikotoksyn, metali (ołowiu, kadmu), a także badania mające na celu ustalenie pochodzenia produkcji.
Zarządzenie Ministra Rolnictwa Kęstutisa Navickasa, które przewiduje odpowiednie zmiany w kontroli oraz zmienia zasady państwowego nadzoru paszowego, zostanie podpisane po zakończeniu obowiązkowych procedur koordynacyjnych.
Państwowa Służba Żywności i Weterynarii ustali i wdroży środki kontroli zbóż spożywczych. Sprawdzi ziarna zbóż (pszenica, żyto, jęczmień, owies, kukurydza, ryż, kasza gryczana, proso) i końcowe produkty zbożowe (kasza, mąka, otręby, zarodki itp.) importowane na Litwę - głosi komunikat Litewskiego resortu rolnictwa.
WYG
Źródła: Sejm RL; Ministerstwo Rolnictwa RL; zw.lt; L24.lt; LRT
Fot: GDDKiA, Ministerstwo Rolnictwa RL
