Przekazanie firmy spadkobiercom będzie teraz łatwiejsze. Już w tę niedzielę, 25 listopada wejdą w życie przepisy, które umożliwią zabezpieczenie zmian pokoleniowych w firmach i pozwolą zachować ciągłość ich działania.
Teraz łatwo i bez zbędnych formalności będziesz mógł wyznaczyć zarządcę sukcesyjnego dla Twojej działalności gospodarczej. Zarządca będzie prowadził firmę w imieniu Twoich spadkobierców, aż do zakończenia formalności spadkowych.
Do powołania zarządcy sukcesyjnego wystarczy Twoje pisemne oświadczenie, zgoda osoby powołanej na zarządcę oraz wpis zarządcy do CEIDG. Wpisu możesz dokonać bezpłatnie przez Internet. Na Biznes.gov.pl dowiesz się, jak to zrobić.
Nie czekaj i jak najszybciej zabezpiecz przyszłość Twojego przedsiębiorstwa i Twoich pracowników.
Więcej informacji na temat sukcesji, w tym poradnik dotyczący tego, jak wpisać zarządcę sukcesyjnego online, znajdziesz na Biznes.gov.pl/sukcesja.
Ustawa wprowadza kompleksowe rozwiązania, dzięki którym działalność firm jednoosobowych będzie mogła być płynnie kontynuowana. Dotychczas śmierć przedsiębiorcy powodowała, że kończył się byt prawny przedsiębiorstwa, budowanego często przez lata nakładem pracy przedsiębiorcy, jego rodziny i współpracowników. Dziedziczony był majątek, ale wygasało wiele kluczowych dla funkcjonowania przedsiębiorstwa praw.
Śmierć przedsiębiorcy oznaczała wygaśnięcie umów o pracę. Jej skutkiem był też praktyczny brak możliwości wykonywania wielu kontraktów handlowych. Nie było możliwe posługiwanie się NIP-em zmarłego przedsiębiorcy, co jest równoznaczne z brakiem płynnej kontynuacji rozliczeń podatkowych.
Wygasały także decyzje administracyjne, takie jak koncesje, licencje i zezwolenia, często niezbędne do funkcjonowania firmy. Do momentu zakończenia formalności spadkowych – trwających czasem wiele miesięcy, a nawet lat – następcy prawni przedsiębiorców mieli poważne trudności z bieżącym zarządzaniem firmami. Dotyczyło to m.in. działań, które są niezbędne do zachowania pozycji rynkowej przedsiębiorstwa. Chodzi tu np. o zatrzymanie pracowników firmy, jej kluczowych kontrahentów i klientów. Poważnym problemem praktycznym był też brak dostępu do firmowego rachunku bankowego. Wznowienie działalności po kilkumiesięcznej przerwie spowodowanej koniecznością uregulowania spraw spadkowych w przypadku wielu przedsiębiorstw okazywało się niemożliwe.
Problem sukcesji dotyczy coraz liczniejszej grupy przedsiębiorców
Osoby, które zakładały swoje firmy w pierwszych latach transformacji ustrojowej, dziś zbliżają się lub już osiągnęły dojrzały wiek. Do CEIDG wpisanych jest ponad 228 tys. przedsiębiorców, którzy ukończyli 65. rok życia. Ta liczba w ciągu ostatniego roku wzrosła o prawie 15 tys. Pokolenie obecnie przejmujące rodzinne biznesy jest w zasadzie pierwszym pokoleniem w realiach polskiej gospodarki, które staje przed takim wyzwaniem
Zdecydowana większość polskich przedsiębiorców wykonuje działalność gospodarczą we własnym imieniu, na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), czyli jako osoba fizyczna.
W CEIDG wpisanych jest ponad 2 mln przedsiębiorców. Tzw. firmy jednoosobowe zapewniają stabilne miejsca pracy i są jednym z filarów naszej gospodarki. Szacuje się, że wśród jednoosobowych przedsiębiorców jest 1 mln firm rodzinnych. Stanowią one ok. 36% polskich przedsiębiorstw, wytwarzają 10% PKB naszego kraju i zatrudniają nawet połowę pracowników. Zachowanie potencjału rodzinnych przedsiębiorstw jest niezwykle istotne – takie firmy lepiej radzą sobie na rynku i cieszą się dużym zaufaniem Polaków.. Wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie wpisu do CEIDG ma jednak ten skutek, że przedsiębiorstwo jest ściśle związane z prowadzącą je osobą. Nie ma ono odrębnej od swego właściciela osobowości prawnej. W świetle Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo jest zespołem składników materialnych i niematerialnych (narzędzi, towarów, wierzytelności, innych praw wynikających z kontraktów handlowych itp.). Podmiotem praw związanych z tą działalnością gospodarczą jest sam przedsiębiorca, który odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania wynikające z tej działalności.
Podobny status prawny ma spółka cywilna. Nie ma ona osobowości prawnej. W świetle prawa cywilnego stanowi umowę między przedsiębiorcami. Podmiotami praw i zobowiązań związanych z działalnością spółki cywilnej są jej wspólnicy (z pewnymi wyjątkami, np. w zakresie podatków – niektóre ustawy podatkowe uznają spółkę cywilną za podatnika). Taki status ogromnej większości polskich firm powoduje, że zagrożeniem dla ich bytu jest śmierć przedsiębiorcy.
Co to jest zarząd sukcesyjny?
Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej zapewnia możliwość sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa do czasu formalnego ustalenia następców prawnych przedsiębiorcy i rozstrzygnięcia o dalszych losach firmy. Służy temu przede wszystkim zarząd sukcesyjny. Ustawa dotyczy sukcesji przedsiębiorstw prowadzonych we własnym imieniu przez osoby fizyczne, czyli przedsiębiorców wpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Jeżeli dana osoba w chwili śmierci nie była wpisana do CEIDG, nie jest możliwe ustanowienie zarządu sukcesyjnego. Wpis w CEIDG nie tylko potwierdza, że dana osoba była przedsiębiorcą, ale również zapewnia stały dostęp do aktualnych danych o sytuacji przedsiębiorstwa, w tym – do informacji związanych z zarządem sukcesyjnym. W ten sposób Ustawa chroni bezpieczeństwo obrotu i interesy osób, które wchodzą w relacje z zarządcą sukcesyjnym.
Zarząd sukcesyjny to forma tymczasowego zarządu przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy. Wykonuje go zarządca sukcesyjny wskazany przez przedsiębiorcę za życia albo powołany po jego śmierci przez uprawnione do tego osoby. Zarząd sukcesyjny może trwać, co do zasady, do czasu ostatecznego zakończenia formalności spadkowych (czyli do działu spadku), ale nie dłużej niż 2 lata od dnia śmierci przedsiębiorcy.
Ustanowienie zarządu sukcesyjnego
To moment, od którego zarządca sukcesyjny może pełnić swoją funkcję, czyli zacząć zarządzać przedsiębiorstwem. Następuje to: jeśli zarządcę powołał i wpisał do CEIDG przedsiębiorca – z chwilą śmierci przedsiębiorcy, jeśli zarządcę powołali następcy prawni przedsiębiorcy w procedurze przed notariuszem – z chwilą wpisu do CEIDG zarządcy sukcesyjnego.
TERMIN NA POWOŁANIE ZARZĄDCY SUKCESYJNEGO – termin ten dotyczy następców prawnych przedsiębiorcy, jeżeli on sam nie powołał zarządcy sukcesyjnego. Wynosi 2 miesiące od dnia śmierci przedsiębiorcy. Po jego upływie nie można już powołać zarządcy sukcesyjnego.
Po zmianie przepisów wygaśnięcie stosunku pracy z powodu śmierci właściciela nie nastąpi w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego z chwilą śmierci pracodawcy.
Jeżeli z chwilą śmierci pracodawcy ustanowiony zostanie zarządca sukcesyjny, to umowy o pracę z pracownikami wygasną z dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, chyba że przed tym dniem nastąpi przejęcie pracowników przez nowego pracodawcę
Ministerstwo Przedsiębiorczości Technologii opublikowało właśnie na swojej stronie internetowej obszerny ( ponad 100 stron) praktyczny poradnik na temat tego, jak korzystać z tej ustawy, by umożliwić swojej firmie funkcjonowanie przez pokolenia.
WYG
Za: MPiT
