O świadczenie wspierające mogą ubiegać się pełnoletnie osoby z niepełnosprawnością. Zanim wniosek zostanie złożony w ZUS-ie muszą najpierw otrzymać decyzję wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, w której ilość punktów została ustalona na poziomie uprawniającym do przyznania świadczenia.
- Aby uzyskać świadczenie wspierające, cała procedurę ubiegania się o przyznanie środków należy rozpocząć od złożenia wniosku do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Wniosek do ZUS-u o przyznanie świadczenia można złożyć dopiero wówczas, gdy decyzja WZON-u stanie się ostateczna. Termin ten mija po upływie 14 dni od dnia jej doręczenia, pod warunkiem że nie zostanie złożony wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Jeżeli ubiegający się o świadczenie złoży taki wniosek, to WZON po jego rozpatrzeniu wyda decyzję, która stanie się ostateczna w dniu jej wydania - informuje Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.
- Zachowanie prawidłowej kolejności instytucji, do których składany jest wniosek o świadczenie, jest bardzo ważna. Jeśli złożony zostanie formularz o świadczenie wspierające do ZUS-u, a wnioskodawca nie będzie miał jeszcze decyzji WZON-u albo decyzja nie będzie jeszcze ostateczna, to Zakład pozostawi taki wniosek bez rozpatrzenia - mówi rzeczniczka.
Kiedy należy złożyć wniosek do ZUS-u
Osoby, które posiadają ostateczną decyzję WZON-u o potrzebie wsparcia, mają 3 miesiące na złożenie wniosku do ZUS-u o ustalenie prawa do świadczenia. Wówczas Zakład przyzna je z wyrównaniem od dnia, od którego WZON ustalił uprawniającą liczbę punktów potrzeby wsparcia lub od daty wskazanej przez wnioskodawcę. Jeśli wniosek wpłynie po tym terminie, to świadczenie będzie przyznane od miesiąca złożenia wniosku do ZUS-u.
Nie wszyscy będą mieli prawo do świadczenia wspierającego od 2024 roku. Osoby, którym WZON przyzna od 87 do 100 punktów, mogą ubiegać się o nie od tego roku, osoby, które uzyskają od 78 do 86 punktów – od 2025 roku, a osoby, które będą miały od 70 do 77 punktów – od 2026 roku.
Ten podział nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, na które ich opiekunowie 1 stycznia br. lub później pobierali z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Takie osoby będą mogły ubiegać się o przyznanie świadczenia wspierającego już w 2024 roku, jeśli w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia uzyskały co najmniej 70 punktów.
Jak złożyć wniosek
Wniosek o świadczenie wspierające (SWN) można złożyć wyłącznie drogą elektroniczną przez: Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, portal Emp@tia lub bankowość elektroniczną. Osoby niepełnosprawne nie muszą same składać wniosku. W ich imieniu taki wniosek może złożyć pełnomocnik lub przedstawiciel ustawowy (np. opiekun prawny).
Można otrzymać od 713 zł do 3919 zł
Wysokość świadczenia wspierającego obliczana jest jako procent renty socjalnej w zależności od ilości punktów ustalających poziom potrzeby wsparcia. Może wynosić od 40 do 220 proc. renty socjalnej (obecnie wynosi 1780,96 zł brutto), czyli w zależności od poziomu potrzeby wsparcia można otrzymywać co miesiąc od 713 zł do 3919 zł.
ZUS będzie wypłacać świadczenie wspierające wyłącznie na wskazany we wniosku numer rachunku bankowego w Polsce. Świadczenie wspierające będzie przysługiwało niezależnie od innych świadczeń z ZUS-u, do których osoba z niepełnosprawnością na prawo np. renty socjalnej czy 500+ dla osób niesamodzielnych.
Katarzyna Krupicka
regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego