Umowa o podwójnym opodatkowaniu z USA korzystna dla Polski

Ratyfikowana przez Polskę umowa o podwójnym opodatkowaniu czeka na akceptację amerykańskiego Senatu. Nowa Konwencja daje Polsce więcej praw do opodatkowania dochodów, których źródło znajduje się na terenie naszego kraju. Ponadto na łatwiejsze rozliczenia podatkowe mogą liczyć polscy emeryci pobierający emerytury z amerykańskiego systemu ubezpieczeń społecznych.

W dniu 13 lutego 2013 r. została podpisana nowa Konwencja między Polską a Stanami Zjednoczonymi  Ameryki  w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodów .

Polska ratyfikowała Konwencję 30 sierpnia br., kiedy została opublikowana ustawa ratyfikacyjna podpisana przez Prezydenta RP.  Proces ratyfikacyjny po stronie USA jeszcze trwa i trudno oczekiwać zakończenia tego procesu w tym roku. Zawiła sytuacja polityczna w Senacie USA  powoduje znaczące opóźnienia w  ratyfikacji wielu konwencji podatkowych zawartych przez USA w ostatnich latach, w tym umowy z Węgrami.  Polska umowa może także podzielić ten los.

Na spotkaniu Komitetu ds. Podatków i Usług Finansowych Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce w dniu 20 września 2013 r. Prof. Stafford Smiley z Georgetown University w Waszyngtonie przedstawi główne zmiany wprowadzane nową Konwencją, które wpłyną na opodatkowanie transakcji między rezydentami podatkowymi Polski i USA.

Nowa Konwencja ma zastąpić obecnie obowiązującą umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z 1974 r. i ograniczyć możliwości nadużywania przywilejów umownych przez podmioty nie będące uprawnionymi rezydentami Polski i USA. – mówi Adam Soska, współprzewodniczący Komitetu ds. Podatków i Usług Finansowych Amerykańskiej Izby Handlowej w Polsce. – Służy temu tzw. klauzula ograniczenia korzyści – Limitation of benefits. Określa ona w sposób bardzo kazuistyczny i złożony krąg osób uprawnionych do korzyści umownych.  Zastosowano również wymóg rzeczywistego beneficjenta płatności w przypadku płatności odsetkowych, dywidend i należności licencyjnych.

Klauzula LoB ma być również wprowadzona do nowej konwencji między USA i Węgrami, która czeka na ratyfikację w Senacie USA już od kilku lat.   Dotychczasowa umowa między USA i Węgrami była nadużywana do agresywnego planowania podatkowego przez rezydentów z państw trzecich, zwłaszcza w zakresie finansowania za pośrednictwem spółek finansowych ulokowanych na Węgrzech. Konserwatywne podejście polskich władz skarbowych zapobiegło rozwojowi takich struktur podatkowych na polskim rynku.
Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania służą podziałowi praw do opodatkowania między umawiającymi się państwami.  W porównaniu do dotychczasowej umowy, nowa Konwencja między Polską i USA daje Polsce więcej praw do opodatkowania dochodów, których źródło znajduje się w Polsce.  

W szczególności, w porównaniu do dotychczasowej umowy zwiększona do 5% zostanie stawka podatku u źródła od odsetek, z wyjątkiem pożyczek udzielonych przez banki lub instytucje finansowe.  

Polska będzie miała również prawo do opodatkowania zysków ze zbycia akcji lub udziałów w spółkach, których więcej niż 50% wartości pochodzi bezpośrednio lub pośrednio z nieruchomości położonych w Polsce (tzw. klauzula nieruchomościowa).  Inwestorzy amerykańscy inwestujący, także pośrednio, w polskie spółki nieruchomościowe lub inne dysponujące znaczącym majątkiem nieruchomym (np. zakłady produkcyjne, odwierty gazowe czy elektrownie) mogą podlegać opodatkowaniu w Polsce w przypadku ich sprzedaży.

Ograniczony został z 18 do 12 miesięcy okres prac budowlanych i montażowych, wyznaczający powstanie zakładu podatkowego.
Nowa Konwencja zawiera również postanowienia korzystne dla polskich rezydentów. Konwencja wprowadza metodę zwolnienia z zastrzeżeniem progresji jako podstawową metodę unikania podwójnego opodatkowania dla polskich podatników.  Należy jednak pamiętać, że do niektórych rodzajów dochodów osiąganych przez polskich rezydentów ze źródeł położonych w Stanach Zjednoczonych (np. odsetki, dywidendy, należności licencyjne) nadal będzie miała zastosowanie metoda kredytu podatkowego.

Stawka podatku u źródła od należności licencyjnych zostanie obniżona z 10% do 5%.
Na łatwiejsze rozliczenia podatkowe mogą w szczególności liczyć polscy emeryci pobierający emerytury z amerykańskiego systemu ubezpieczeń społecznych, które będą podlegały opodatkowaniu tylko w USA (inne świadczenia emerytalne lub kapitałowe nie wynikające z państwowego systemu, będą opodatkowane tylko w Polsce).  Dotychczas, osoby otrzymujące takie świadczenia były opodatkowane w obu krajach z prawem do odliczenia podatku amerykańskiego od podatku płaconego w Polsce.
Podsumowując nowa umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania dostosowuje zawarte w niej rozwiązania do standardów stosowanych przez USA w większości zawieranych obecnie umów o unikaniu opodatkowania.