Skierowaliśmy już do realizacji przebieg Via Carpatii na obszarze całego kraju - mówił pod koniec października Andrzej Adamczyk, minister infrastruktury, podpisując w Kraśniku umowę z wykonawcami na realizacje trzech odcinków drogi ekspresowej S19.
Chodzi o 33 km ekspresówki – począwszy od obwodnicy Kraśnika aż do węzła Lasy Janowskie.
-Via Carpatia to droga życia dla Polski Wschodniej. Trasa ta powstanie jako szkielet komunikacyjny łączący Litwę, Polskę, Słowację, Rumunię, Bułgarię i Grecję. Jej budową są zainteresowane wszystkie państwa Europy Środkowo-Wschodniej, także spoza Unii Europejskiej. Akces do tego projektu zgłosiła m.in. Ukraina i Turcja, a ostatnio budową dróg łączących się z tą trasą zainteresowanie wyraziła także Serbia i Czarnogóra – dodał minister.
Wiosną 2021 roku kierowcy mają pojechać nowym odcinkiem S19 od obwodnicy Kraśnika do węzła Lasy Janowskie. Na Podkarpaciu gotowych jest ponad 30 km tej drogi. Są to odcinki Sokołów Małopolski-Stobierna, Stobierna–węzeł Rzeszów Wschód, węzeł Rzeszów Zachód–węzeł Świlcza, węzeł Świlcza–węzeł Rzeszów Południe (oddanie do ruchu tego odcinka planowane jest w listopadzie br.) W realizacji są natomiast odcinki o długości ponad 10 km. Z kolei w przetargu jest niemal 130 km S19, w tym m.in. przetarg na wykonanie koncepcji programowej dla odcinka Babica-Barwinek. Przygotowywane są do przetargu i inne odcinki tej drogi w kolejnych województwach.
Idea utworzenia szlaku Via Carpatia została zapoczątkowana w 2006 r. w Łańcucie przez ministrów Litwy, Polski, Słowacji i Węgier pod patronatem Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. Via Carpatia to planowany szlak międzynarodowy, który ma przebiegać z Kłajpedy i Kowna na Litwie przez Białystok, Lublin, Rzeszów i słowackie Koszyce do Debreczyna na Węgrzech, a dalej do Rumunii, Bułgarii i Grecji. Ma docierać m.in. do rumuńskiego portu w Konstancy nad Morzem Czarnym oraz greckich Salonik nad Morzem Egejskim. Ma 3,4 tys. km, biegnie przez kraje, gdzie mieszka 95 mln ludzi.
Korytarz via Carpatia, którego głównym elementem jest droga ekspresowa S19 od granicy ze Słowacją w Barwinku aż do Białegostoku (Knyszyn), i dalej na północ stanowi priorytet w następnych latach, w szczególności w zakresie przyspieszenia prac przygotowawczych, tak by była możliwa jak najszybsza realizacja tego ciągu łączącego kraje Bałtyckie z resztą Unii Europejskiej oraz jej wschodnimi sąsiadami. Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych na lata 2014-2023 (z perspektywą do 2025 r.), wskazuje budowę szlaku jako główny priorytet inwestycyjny. - głosi komunikat GDDKiA.
- Cały szlak liczy ok. 750 km na terenie Polski Sądzę, że w 2025 roku ten szlak będzie już gotowy - mówi Krzysztof Kondraciuk, dyrektor generalny GDDKiA.
Via Carpatia w Polsce
W Polsce szlak Via Carpatia ma przebiegać przez województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie mazowieckie, lubelskie i podkarpackie po śladzie drogi ekspresowej S61, S16 i S19. Konkretnie ma biec tak: szlakiem S61 na odcinku granica państwa - Augustów - Ełk, S16 na odcinku Ełk - Knyszyn oraz S19 Knyszyn - Dobrzyniewo Duże - Choroszcz - Siemiatycze - S12 (Lublin Rudnik)... S12 (Lublin Sławinek) - Nisko - A4 (Rzeszów Wschód) ... A4 (Rzeszów Zachód) - Barwinek - granica państwa.
Podlaski kłopot
O ile innych regionach nie ma w zasadzie kłopotów z wytyczeniem drogi, to w Podlaskie są aż dwa.
- Napotykamy problemy, dopiero teraz tworzone są analizy, brak jest też ciągle konsensusu społecznego, gdzie ma się łączyć Via Carpatia z Via Baltica (droga S61). Rząd zaplanował, by przebieg tej trasy z Białegostoku prowadził do Ełku, my wolelibyśmy, żeby to było przez Augustów, bo takie są oczekiwania w regionie ze strony części mieszkańców i samorządów –mówił podczas panelu „Via Carpetia - bliżej celu?” w czasie IV Wschodniego Kongresu Gospodarczego, marszałek województwa podlaskiego Jerzy Leszczyński.
Także Podlaska Rada Przedsiębiorczości postuluje budowę drogi ekspresowej S-19 /Via Carpatia/ trasą od Suwałk przez Augustów do Białegostoku i dalej do granicy z województwem lubelskim oraz przebudowę i modernizację drogi Białystok - Sokółka - Kuźnica - granica państwa.
Według pierwotnego planu rządu, droga krajowa łącząca Białystok i Augustów (przez Korycin i Suchowolę) miała zostać gruntownie przebudowana. Część podlaskich samorządowców i przedsiębiorców liczyło na to, że tędy też pobiegnie jedne z odcinków Via Carpatii.
Zaszkodził bój o Rospudę?
Na początku stycznia 2017 roku, Jerzy Szmit, ówczesny wiceminister infrastruktury, poinformował, że tak się nie stanie, Droga co prawda powstanie, ale na odcinku z Knyszyna do Ełku. Będzie to łącznik między Via Balticą a Via Carpatią. Za to droga krajowa łącząca Białystok i Augustów, przebiegająca przez Korycin i Suchowolę, zostanie przebudowana tylko częściowo.
Jerzy Szmit powiedział wówczas w Białymstoku, że odcinka drogi S8 z Białegostoku do Augustowa nie da się przebudować w standardzie drogi ekspresowej. Podjęto więc decyzję o budowie alternatywnej drogi z Knyszyna do Ełku. Powodem są przyczyny środowiskowe.
„Miało to związek z toczącym się na forum europejskim postępowaniem, związanym z kwestionowaniem prowadzonych wówczas działań inwestycyjnych na obszarze uznanym za cenny przyrodniczo. W wyniku konsensusu przebieg S8 został ustalony tak, że trasa kończy się w okolicach Białegostoku, a w zamian przewidziano realizację S61 od Ostrowi Mazowieckiej do granicy w Budzisku. Pozwoliło to na ominięcie obszarów najcenniejszych przyrodniczo i dokończenie budowy obwodnicy Augustowa w nowym przebiegu” – informował później media Szymon Huptyś, rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.
Droga Białystok - Suwałki być może w 2023 roku
Droga z Białegostoku przez Korycin i Suchowolę do Augustowa i Suwałk zostanie natomiast przebudowana w standardzie drogi 2+1 wraz z pełną infrastrukturą. Po zmodernizowaniu i poszerzeniu trasa z Korycina do Sztabina zyskałaby dodatkowy pas ruchu. Przeznaczony byłby on do wyprzedzania i co kilka kilometrów następowałaby na nim zmiana kierunku ruchu. Natomiast wokół Suchowoli, Sztabina i Białobrzegów wybudowane zostałyby obwodnice. Od Korycina w kierunku Białegostoku na razie nie przewiduje się prac modernizacyjnych. Inwestycja być może rozpocznie się w 2021 roku. Budowa pięćdziesięciokilometrowego odcinka trwałaby dwa lata.
Podbiałostockie warianty
Jest i drugi kłopot. Według dotychczasowych ustaleń i toczących się przygotowań, Via Carpatia na tym odcinku ma biec przez Knyszyn i Korycin, z ominięciem Puszczy Knyszyńskiej. Samorządy Sokółki, Czarnej Białostockiej, Kuźnicy oraz powiat sokólski chcą, aby S19 od granicy z Białorusią w Kuźnicy biegła do Białegostoku tak, jak obecna droga krajowa nr 19, czyli przez Sokółkę, Czarną Białostocką i Wasilków, który ma już obwodnicę do węzła Sochonie. Ale na trasie jest też Puszcza Knyszyńska.
Na północ od Białegostoku będą analizowane rozwiązania komunikacyjne, dotyczące dróg ekspresowych S16 oraz S19, w tym włączając w to możliwą przebudowę obecnej drogi krajowej nr 8 w kierunku Augustowa (głównie na odcinku Korycin - Augustów, stanowiącego jedno z połączeń korytarzy Via Carpatia i Via Baltica) głosi komunikat GDDKiA.
Odcinki S19 na północ od Białegostoku powstaną po wyborze (prawdopodobnie w 2019 roku) ostatecznego przebiegu S19 pomiędzy Sokółką a Choroszczą, a precyzyjniej węzłem Białystok Zachód.
Niezależnie od tego, jaki ostatecznie zostanie przyjęty wariant przyszłego przebiegu S19
- czy „daleki” od Sokółki przez Korycin – Knyszyn – Dobrzyniewo,
- czy „bliski” – Sokółka – Czarna Białostocka – obw. Wasilkowa,
to i tak - połączenie z S8 w kierunku na Warszawę zapewni tu dwujezdniowy odcinek Dobrzyniewo – Choroszcz;
Wybudowanie odcinka Sochonie - Dobrzyniewo - Choroszcz (węzeł Białystok Zachód) oznacza także realizację na drodze ekspresowej S8 węzła „Białystok Zachód”, który będzie w przyszłości miejscem połączenia S8 z tzw. Via Carpatią (S19) od Lublina do Białegostoku.
Według najnowszych planów najszybciej rozpocznie się realizacja dwóch odcinków:
- Kużnica (granica państwa) - Sokółka - 35 km
- Ploski - Chlebczyn (z obejściem Bielska Podlaskiego i Siemiatycz) - 68 km
Zawansowanie prac przygotowawczych wskazuje, że w przyszłym roku (2018) możliwe będzie wystąpienie z wnioskiem o wydanie decyzji środowiskowych dla obu tych odcinków i uzyskanie tych decyzji. Wówczas realne jest ogłoszenie przetargu w IV kw. 2018 i podpisanie umowy w systemie Projektuj i buduj w IV kw. 2019. Roboty budowlane na obu odcinkach prowadzone byłyby w latach 2021 – 2023 roku.
Z kolei w latach 2022 – 2024 wybudowana zostałaby tzw. Południowa Obwodnica Białegostoku, czyli odcinek Choroszcz (węzeł „Białystok Zachód”) – Ploski o długości 42 km (S19) i 13 km odcinkiem dk 65 Kudrycze – Kuriany Grabówka.
WYG
Źródła: GDDKiA, wrota podlasia
