29.11.2020

Więcej mieszkań na wynajem i pieniędzy na budownictwo komunalne, pozwolenie przez Internet

Ustawę o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa przyjął Senat. Za głosowało 98 senatorów.

Pakiet ma stanowić impuls rozwojowy dla gospodarki, w którą uderzyła pandemia COVID-19. 

Wiceminister Rozwoju, Pracy i Technologii Anna Kornecka wskazuje: – Pakiet, oprócz rozwiązań wspierających rozwój mieszkalnictwa, obejmuje także zmiany z zakresu Prawa budowlanego, które umożliwią cyfryzację niektórych procedur. W planach mamy kontynuowanie digitalizacji tego obszaru. Chcemy, żeby najpóźniej w drugiej połowie przyszłego roku możliwe było złożenie  wniosku o pozwolenie na budowę przez Internet, razem ze wszystkimi niezbędnymi załącznikami, w tym z projektem budowlanym. Już dziś projekty budowlane powstają w formie elektronicznej, więc jest to pożądany krok w celu usprawnienia procedur.

Zmiany w budownictwie społecznym, czynszowym oraz komunalnym:

  • wyższe granty z Funduszu Dopłat w BGK dla gmin na budowę mieszkań społecznych (z 20% kosztów inwestycji do nawet 35%); wprowadzenie zasady finansowania wkładu gminy, a nie refinansowania;

  • zwiększenie wsparcia dla gmin na budowę mieszkań komunalnych (na pokrycie do 80% kosztów nowych inwestycji;

  • wyższe granty na remonty zasobu budynków komunalnych, które ze względu na stan techniczny nie są użytkowane (pustostany); uproszczona procedura ubiegania się o środki;

  • uelastycznienie zasad dotyczących czynszu w przypadku inwestowania przez TBS w OZE, termomodernizację lub w poprawę dostępności dla seniorów i osób niepełnosprawnych;

  • premie remontowe na budynki TBS starsze niż 20 lat (obecnie ogólna zasada pozwala uzyskać ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów premię na remont budynku wybudowanego przed 1961 r.); 

  • wakacje czynszowe dla lokatorów w TBS-ach (nawet 20% niższy czynsz) po spłacie kredytu przez TBS; 

  • w przypadku budowy mieszkań społecznych z wyższą partycypacją lokatora w kosztach budowy, będzie możliwość zmiany umowy najmu na umowę najmu z dojściem do własności;

  • dopłaty do czynszu w programie „Mieszkanie na start” i szansa dojścia do własności nowego mieszkania także dla osób bez zdolności czynszowej (opcja dla „stających na nogi” – dopłaty do czynszu również dla lokatorów mieszkań wynajmowanych od inwestora przez gminę i podnajmowanych lokatorowi);

  • finansowanie tworzenia powierzchni wspólnych dla seniorów w budynkach komunalnych.

Rządowy Fundusz Rozwoju Mieszkalnictwa

  • dodatkowa pula środków w wysokości 1,5 mld zł;

  • dla gmin, które chciałyby wesprzeć budownictwo społeczne, ale ich budżety ucierpiały w wyniku pandemii COVID-19;

  • wysokość wsparcia wyniesie 10% planowanej inwestycji mieszkaniowej istniejącego TBS/SIM lub w przypadku nowego SIM – 3 mln zł;

  • wnioski będą przyjmowane przez KZN i rozpatrywane w terminie 60 dni;

  • obowiązywać będzie uproszczona procedura.

Pomoc kierowana bezpośrednio do lokatorów:

  • nowe dopłaty do czynszu wliczane do dodatków mieszkaniowych – wyższe dodatki mieszkaniowe dla najemców dotkniętych skutkami epidemii COVID-19 (do 1 500 zł miesięcznie przez pół roku, na pokrycie do 75% czynszu);

  • systemowo lepsza procedura dla wnioskujących o dodatek mieszkaniowy.

Szczegóły rozwiązań społecznej części pakietu mieszkaniowego

Wyższe granty na budowę i wsparcie dla gmin

Zwiększa się gminom bezzwrotne wsparcie z Funduszu Dopłat (Fundusz zasilany z budżetu państwa) dla inwestycji realizowanej przez TBS na podstawie umowy z gminą. Podwyższa się finansowe wsparcie dla gmin partycypujących w kosztach budowy na podstawie umowy zawartej pomiędzy JST a inwestorem (w tym TBS) z 20% do maksymalnie nawet 35% kosztów inwestycji. Bardzo ważną zmianą jest wprowadzenie zasady uruchomienia tego grantu na etapie realizacji inwestycji, żeby środki bezpośrednio pokrywały część kosztów, a nie refinansowały koszty już poniesione. Obecnie pieniądze wypłacane są dopiero po rozliczeniu inwestycji, co oznacza konieczność wcześniejszego zaangażowania własnych środków gminy.

Wakacje czynszowe

Ułatwieniem dla osób wynajmujących mieszkania w TBS-ach ma być wprowadzenie możliwości zamiany umowy najmu na umowę najmu zawierającą rozliczenie partycypacji (tzw. wakacje czynszowe). Obecnie najemca/partycypant może odzyskać wpłaconą partycypację w kosztach budowy wynajmowanego lokalu wyłącznie w przypadku zakończenia najmu i opuszczenia lokalu. Po zmianach, po spłacie przez TBS/SIM kredytu zaciągniętego na budowę lokalu mieszkalnego, mieszkańcy będą mogli sami zdecydować, kiedy i w jaki sposób odzyskają swój wkład partycypacyjny. Nie muszą już czekać do momentu zakończenia najmu, ale będą mogli stopniowo odbierać swój wkład w czynszu – dzięki czemu będą płacić mniej. 

Kolejnym udogodnieniem dla obywateli będzie możliwość wyodrębniania na własność/zbywanie lokali mieszkalnych wybudowanych w ramach preferencyjnych kredytów udzielanych w aktualnym programie społecznego budownictwa czynszowego. 

Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe (SIM)

Proponuje się także, aby na rynku pojawiły się mieszkania z atrakcyjną ofertą czynszową, z możliwością dojścia do własności wynajmowanego lokalu. Będzie tu konieczny wkład partycypacyjny ze strony lokatora, na pokrycie co najmniej 20% (25% w dużych miastach) kosztów budowy. Z wnioskiem o zamianę dotychczasowej umowy najmu na umowę najmu z dojściem do własności będzie można wystąpić po spłaceniu przez SIM kredytu zaciągniętego na inwestycję. 

W obecnie funkcjonujących TBS-ach wpłacana partycypacja w kosztach budowy lokalu nie wiąże się z żadnym dodatkowym uprawnieniem dla lokatora, a stanowi często niezbędny element finansowania inwestycji. Nowa formuła ma być bardziej atrakcyjna dla osób, które poszukują mieszkania i stabilizacji, ale nie chcą lub nie mogą związać się wieloletnim i obciążającym kredytem hipotecznym. 

Pomoc dla wynajmujących dotkniętych ekonomicznymi skutkami COVID-19

Projektowane wsparcie przewiduje możliwość ubiegania się o dodatki mieszkaniowe, powiększone o dopłatę z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. Proponujemy wyższe dodatki mieszkaniowe dla najemców, w tym także na rynku komercyjnym – do 1500 zł miesięcznie przez pół roku, na pokrycie do 75% czynszu. 

Dopłata do czynszu, finansowana z budżetu państwa (ze środków z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19) będzie przyznawana przez gminę razem z dodatkiem mieszkaniowym tym gospodarstwom domowym, które wniosek o te świadczenia złożą do 31 marca 2021 r. Osoby te będą zobowiązane do wykazania, że w ostatnich trzech miesiącach ich średni miesięczny dochód nie tylko upoważnia do otrzymania dodatku mieszkaniowego, ale też był o co najmniej 25 % niższy niż w 2019 r. (np. na podstawie PIT za 2019 r.). Dodatek mieszkaniowy powiększony o dopłatę będzie przysługiwał, jeżeli najemca był najemcą lokalu mieszkalnego przed 14 marca 2020 r. Poza tym proponuje się, aby zarówno dodatek, jak i dopłata mogły zostać przyznane nie tylko na pokrycie opłat przyszłych, ale i za okres ubiegły, nie wcześniejszy jednak niż od 1 kwietnia 2020 r. Dodatek z dopłatą w dalszym ciągu byłby przyznawany na opłaty za okres 6 miesięcy, ale dzięki temu mógłby zostać przeznaczony na uregulowanie zaległości czynszowych z poprzednich miesięcy.

Wysokość dopłaty ma stanowić różnicę między kwotą dodatku mieszkaniowego powiększonego o dopłatę do czynszu, przyznanego na zasadach projektowanej ustawy, a kwotą dodatku mieszkaniowego, jaka zostałaby przyznana na zasadach ogólnych ustawy. Kwota dopłaty ma być wyszczególniana w decyzji przyznającej dodatek mieszkaniowy, powiększony o tę dopłatę. Rozwiązanie to ma ułatwić rozliczenie środków przekazywanych gminie na wypłatę dopłat. Środki na wypłatę dopłat do dodatków mieszkaniowych przekazywane będą gminie – na jej wniosek – przez wojewodę.

Książeczki mieszkaniowe

System książeczek mieszkaniowych uruchomiono w PRL, jako sposób oszczędzania na własne mieszkanie. Posiadacze książeczek mieszkaniowych (założonych do 23 października 1990 r.) mają prawo do premii gwarancyjnej. Jest to rekompensata pieniężna za to, że ich oszczędności w okresie transformacji ustrojowej straciły na wartości. W 2019 r. zlikwidowanych zostało ok. 14,1 tys. książeczek mieszkaniowych z prawem do premii gwarancyjnej. Z danych za 2019 r. wynika, że książeczki mieszkaniowe ma ok. 1 mln Polaków. 

Zmiany zakładają:

  • Poszerzenie katalogu wydatków uprawniających do wypłacenia premii gwarancyjnej przy likwidacji książeczki mieszkaniowej. Premia gwarancyjna będzie przysługiwała w związku z : 

    • wniesieniem opłat za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności;

    • inwestycjami, które poprawią stan techniczny mieszkania lub domu, tj. na: 

    • działania termomodernizacyjne (np. ocieplenie domu),

    • wymianę źródeł ciepła na bardziej ekologiczne (np. wymiana starych kotłów na nowoczesne urządzenia grzewcze),

    • montaż, wymianę lub modernizację instalacji gazowej, elektrycznej lub wodno-kanalizacyjnej,

    • wydatkami związanymi z zawarciem umowy najmu mieszkania (najmu instytucjonalnego) z dojściem do własności. Środki z premii gwarancyjnej będą przysługiwały właścicielowi książeczki mieszkaniowej po zapłacie części ceny mieszkania, w wysokości nie niższej niż 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu.

  • Właściciele książeczek mieszkaniowych będą mieli pierwszeństwo przy naborze wniosków o zawarcie umowy najmu w programie „Mieszkanie na start”.

Cyfryzacja procesu budowlanego

Zmiany w przepisach ustawy – Prawo budowlane wprowadzą dla inwestora możliwość składania niektórych wniosków i dokonywania zgłoszeń w procesie budowlanym w postaci elektronicznej. Wprowadzą one także możliwość załączania do wniosków (zgłoszeń) kopii dokumentów zamiast ich oryginałów. Wszystko to umożliwi w wielu sprawach kontakt obywatela z organem bez konieczności wychodzenia z domu. 

Inwestor będzie korzystał ze specjalnego generatora udostępnionego na rządowej stronie internetowej. Na tej stronie za pomocą generatora inwestor wypełni wniosek (zgłoszenie, zawiadomienie), załączy skan lub zdjęcie dokumentów wymagających dołączenia (których oryginał ma w postaci papierowej) i kompletny wniosek (zgłoszenie, zawiadomienie) wyśle przez Internet.

Jednocześnie zachowana zostanie dotychczasowa postać składanej dokumentacji do organów administracji budowanej, czyli postać papierowa. Zainteresowany będzie miał od tej pory możliwość wyboru, czy chce w procesie budowlanym kontaktować się z organem w postaci elektronicznej, czy papierowej.

Drogą elektroniczną będzie można:

  • złożyć wniosek o odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych;

  • zgłosić roboty budowlane (niewymagające dołączenia projektów);

  • złożyć wniosek o pozwolenie na rozbiórkę;

  • zgłosić rozbiórkę;

  • złożyć wniosek o pozwolenie na budowę wraz z załączonym projektem zagospodarowania działki lub terenu oraz projektem architektoniczno-budowlanym w postaci elektronicznej;

  • złożyć wniosek o wydanie odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu zagospodarowania działki lub terenu lub projektu architektoniczno-budowlanego;

  • złożyć wniosek o zmianę pozwolenia na budowę;

  • złożyć wniosek o wydanie pozwolenia na budowę tymczasowego obiektu budowlanego;

  • złożyć wniosek o przeniesienie decyzji o pozwoleniu na budowę oraz praw i obowiązków wynikających ze zgłoszenia;

  • zawiadomić o terminie rozpoczęcia robót budowlanych;

  • złożyć wniosek o wydanie decyzji wyłączającej stosowanie niektórych obowiązków w stosunku do kierownika budowy;

  • złożyć wniosek o wydanie decyzji o niezbędności wejścia do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej nieruchomości;

  • złożyć wniosek o wszczęcie uproszczonego postępowania legalizacyjnego;

  • zawiadomić o zakończeniu budowy;

  • złożyć wniosek o pozwolenie na użytkowanie;

  • zgłosić zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

 

 

Źródło: MRPiT

Fot: Ilustracja do tekstu

udostępnij na fabebook
Skomentuj:
nick*
komentarz*