Wileńszczyzna na Forum Ekonomicznym w Karpaczu. Suwalsko - litewskie projekty

W przeprowadzonym w Karpaczu  XXXI Forum Ekonomicznym udział wzięła delegacja Polaków z Wileńszczyzny na czele z prezesem ZPL i AWPL, europosłem Waldemarem Tomaszewskim, posłanką na Sejm RL z ramienia AWPL-ZChR Ritą Tamašunienė, merem rejonu wileńskiego Marią Rekść, wiceprezesem ZPL Jarosławem Narkiewiczem i dyrektorem Domu Kultury Polskiej w Wilnie Arturem Ludkowskim.

W pierwszym dniu forum Jarosław Narkiewicz, wiceprezes Związku Polaków na Litwie, rozmawiał z Rodakami w ramach panelu "Wspólnota Polonii i Polski wobec nowych wyzwań", Artur Ludkowski, dyrektor Domu Kultury Polskiej w Wilnie, wziął udział w panelu "Turystyka polonijna – rosnący segment rynku turystycznego w Polsce.

Podczas dyskusji w ramach forum mer rejonu wileńskiego Maria Rekść z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin mówiła m.in. o statusie, jaki wypracowała sobie na Litwie polska mniejszość, mówiła o roli samorządów na Wileńszczyźnie w utrzymaniu polskiej tożsamości i znaczeniu, jakie ma przekazanie dla kolejnych pokoleń polskich tradycji, języka i przywiązania do wszystkiego, co polskie.

- Jesteśmy Polakami z Litwy i cieszymy się, że mamy dwie ojczyzny. (...) Mamy obowiązek troszczyć się o swoją kulturę, tradycje – o tożsamość. Chcemy, by ta troska nie zniknęła z nami, tylko pragniemy ją przekazać młodszym pokoleniom – podkreśliła mer Maria Rekść podczas XXXI Forum Ekonomicznego w Karpaczu.

- Zależy nam na tym, by nie tylko nasze dzieci i młodzież wyjeżdżały do Polski, ale również, by Polska przyjeżdżała do nas. By młodzież poczuła i zobaczyła, że tu są Polacy, że tu są ich bracia i siostry, że w żyłach naszych płynie ta sama krew. By młodzież w Polsce wiedziała, że naród tam został, na swojej ziemi, na dobre i na złe - oświadczyła mer Maria Rekść.

Mer Maria Rekść mówiła również o roli i funkcjach, jakie pełnią samorządy na Wileńszczyźnie.

- Nie tylko dbamy o każdego swego mieszkańca i świadczymy cały wachlarz usług, ale naszym dodatkowym obowiązkiem jest również troska o swoją tożsamość narodową i przekazanie jej następnym pokoleniom - oświadczyła mer. 

Maria Rekść dziękowała w ramach forum dla Stowarzyszenia „Wspólnota Polska“, w tym byłego prezesa Andrzeja Stelmachowkiego - trzecią osobę w historii Samorządu Rejonu Wileńskiego, która otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Rejonu Wileńskiego.

-Jesteśmy wdzięczni dla Macierzy. Osobiście akcentuję „Wspólnotę Polską“, która zawsze pomagała dla naszej oświaty i placówek oświatowych - powiedziała mer. 

Współpraca z polskimi samorządami

Mer rejonu wileńskiego Maria Rekść wraz z posłanką na Sejm Litwy Ritą Tamašunienė wzięły udział w ramach forum w panelu dyskusyjnym pt. „Współpraca samorządów ze środowiskami polskimi i polonijnymi w świecie”.

Poseł Rita Tamašunienė wzięła ponadto udział w panelu dyskusyjnym "Dyplomacja samorządowa - instrumentem miast i regionów w polityce zagranicznej", biorąc m.in. udział w Forum Polonijnym, Forum Regionów oraz Inwestycje i rozwój.

Poseł Rita Tamašunienė mówiła o bardzo ważnej roli, jaką pełni współpraca samorządów Wileńszczyzny z samorządami w Polsce. Poseł zaznaczyła, że kooperacja ta jest, jej zdaniem, istotna w dwóch płaszczyznach: z uwagi na braterskie więzy łączące Rodaków w Polsce i na Litwie i z uwagi na to, że współdziałanie polskiej mniejszości z Rodakami w Polsce pełni funkcję promocji Polski jako kraju na Litwie.

Rejon Wileński od lat współpracuje m.in. z samorządami a naszego województwa, w tym z Suwalszczyzny.

Polska jest w modzie, na topie na Litwie

- Litwini są coraz bardziej zaciekawieni Polską, wracają do Polski w różnych celach: nawiązanie kontaktów biznesowych, wycieczki turystyczne już nie do Turcji, tylko do Polski. Polska jest w modzie, na topie na Litwie" - oceniła poseł.

Udział w forum wziął również mer rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz.

Mer rejonu solecznickiego  Zdzisław Palewicz akcentował sprawy rozwoju regionalnego i promował rejon solecznicki

Mer samorządu rejonu solecznickiego Zdzisław Palewicz na osobiste zaproszenie przewodniczącego Rady Programowej Forum Ekonomicznego Zygmunta Berdychowskiego uczestniczył w obradach Forum Ekonomicznego w Karpaczu, które odbyło się w dniach 6-8 września. Forum odbywało się pod hasłem „Europa w obliczu nowych wyzwań”.

Delegacja samorządowców z rejonu solecznickiego brała udział w wielu panelach dyskusyjnych. Podczas swego wystąpienia mer Zdzisław Palewicz akcentował sprawy rozwoju regionalnego i promował rejon solecznicki.

Z partnerami z Polski i innych krajów zostały omówione kwestie współpracy. Mer nawiązał nowe kontakty i zaprosił partnerów do odwiedzenia rejonu solecznickiego. Ustalono też kalendarz spotkań – są to imprezy kulturalne, spotkania o tematyce gospodarczej i inne wspólne przedsięwzięcia. Mer dużo uwagi poświęcił dla spraw inwestycyjnych i podkreślał, że klimat gospodarczy rejonu solecznickiego jest przychylny dla rozwoju biznesu, w tym międzynarodowego.

Wynikiem licznych spotkań mera i delegacji rejonu solecznickiego z partnerami zagranicznymi jest pozyskanie wsparcia do realizacji wielu projektów o charakterze lokalnym i międzynarodowym.

Wspólne projekty

W rejonie solecznickim oraz realizowany był m.in. międzynarodowy projekt z polskimi partnerami.

Administracja Rejonu Solecznickiego wraz z partnerami – Miejskim Ośrodkiem Kultury Rejonu Solecznickiego, gminą Suwałki i Wigierskim Parkiem Narodowym – realizowała międzynarodowy projekt „Współpraca litewsko-polska w celu zachowania zasobów kulturowych i stworzenia bazy dla turystyki” w ramach „Interreg VA Litwa -Polska” współpracy transgranicznej.

Głównym celem tego projektu było zintensyfikowanie dialogu międzykulturowego poprzez połączenie mocnych stron i wiedzy partnerów, zwiększenie atrakcyjności obiektów dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w regionie przygranicznym, rozwijanie bliższych więzi kulturowych i harmonijnego podejścia do turystyki.

W trakcie realizacji projektu w ubiegłym roku rozpoczęto prace remontowe stodoły dworu Jasiūnai. Już w tym roku odnowiono pomieszczenia i zlokalizowano w nich pracownię kreatywną, zakupiono sprzęt do edukacji, organizowane są imprezy kulturalne i szkolenia dla przedstawicieli turystyki.

Gmina Suwałki otrzymała 463.463 euro, a Wigierski Park Narodowy 142.081 euro na ten wspólny projekt. Wykonana została m.in. modernizacja placu w Starym Folwarku. Prace objęły modernizację gminnej sceny, montaż oświetlenia i nowych latarni. Wigierski Park Narodowy zmienił jedną ze swoich wystaw.

W dniach 1-2 czerwca 2022 r. odbył się transgraniczny rajd rowerowy w ramach polsko-litewskiej współpracy Gminy Suwałki i Rejonu Solecznickiego z Litwy. Wydarzenie było kolejnym działaniem realizowanym w ramach projektu pn. „Współpraca Litwy i Polski w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego i promowania rozwoju turystyki”, nr LT-PL-5R-384.

Udział w rajdzie wzięło 25 osób, w tym 10 osób z Litwy i 15 osób z Polski. Mimo, że pogoda nie zachęcała do rowerowych podróży grupa podjęła wyzwanie, w efekcie którego partnerzy z Litwy mogli poznać atrakcyjne turystycznie miejsca w Gminie Suwałki. Trasa rowerowa przebiegała szlakiem Green Velo, a następnie ścieżkami Wigierskiego Parku Narodowego. Leśne krajobrazy i nadwigierskie miejscowości zachwyciły rowerzystów. Ostatecznie uczestnicy zakończyli rajd z uśmiechem na twarzach.

Oprócz rowerowej eskapady uczestnicy zwiedzali miejsca dziedzictwa kulturowego, m. in. pokamedulski zespół klasztorny w Wigrach, Muzeum Wigier w Starym Folwarku oraz obiekty restaurowane w ramach projektu czyli Muzeum Etnografii w Krzywem oraz gminny plac w Starym Folwarku, gdzie już tego lata – 16 lipca 2022 r. – odbędzie się festyn z udziałem partnera z Litwy pod nazwą „Odkryj transgraniczne tajemnice dziedzictwa kulturowego Polski i Litwy”. Już teraz wszystkich serdecznie zapraszamy!

Działania projektu po stronie Wigierskiego Parku Narodowego:

1. Restauracja i rozbudowa budynku dawnej stodoły przy leśniczówce w Krzywem,
   w której mieści się wystawa etnograficzna „Ocalić od zapomnienia” oraz ochrona
   i konserwacja eksponatów i aranżacja nowej wystawy. Zagospodarowanie terenu wokół budynku (ogrodzenie, ujęcie wody, ogródki), dostosowanie obiektu do zwiedzania przez osoby niepełnosprawne.

2. Seria zajęć edukacyjnych online z zakresu wytwarzania tradycyjnych pamiątek, zabawek, produktów i kuchni regionalnej.

3. Działania i wydawnictwa promocyjne

Pałac w Wilkiszkach otworzył nową kartę w historii

Rejon solecznicki realizował także inny polsko - litewski projekt pn. Interreg Litwa-Polska nr LT-PL-4R-327 „Zachęcanie do zatrudnienia młodzieży w regionie przygranicznym, podnoszenie ich umiejętności zawodowych”.

Dzięki niemu nowy blask zyskał dwór w Wilkiszkach. W lipcu i sierpniu w odrodzonym obiekcie historycznym odbyły się cztery pięciodniowe obozy, w których uczestniczyło aż 120 młodych ludzi z rejonu solecznickiego.

Siedem kolejnych imprez promujących przedsiębiorczość młodzieży (szkolenia) finansowanych w ramach projektu Interreg zaplanowano we wrześniu i październiku w gospodarstwie dworskim Wiłkiszkiach.

- Wierzymy, że 2022 rok stał się początkiem pięknej nowej historii pałacu dworskiego w Wiłkiszkiach i na tym brzegu jeziora Merkis zrodzą się nowatorskie pomysły, nawiążą się wieloletnie przyjaźnie, a życie będzie się stale zmieniać – napisał samorząd rejonu.

Program Interreg Polska - Litwa w Brukseli

Został już przekazany do zaopiniowania Komisji Europejskiej projekt Programu Interreg VI-A Litwa-Polska 2021-2027. Tym samym osiągnięto ważny kamień milowy na drodze do kontynuacji polsko-litewskiej współpracy transgranicznej – głosi komunikat Komitetu Wykonawczego.

 W dalszej kolejności Komisja Europejska dokona oceny projektu Programu oraz przedstawi swoje uwagi wobec  treści dokumentu. Przewiduje się, że niebawem   Program Interreg Litwa-Polska 2021-2027 zostanie formalnie zatwierdzony

Ostatnie miesiące samorządy po obu stronach granicy wykorzystują do nawiązywania nowych kontaktów, przygotowywania wspólnych projektów.

WYG

Na podst. L24.lt; salcininkai.lt; UG Suwałki

Fot. salcininkai.lt; Agata Pawłowska - Polonijna Agencja Informacyjna SWP; UG Suwałki