Polska wspiera Polonię na Litwie

Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP rozpatrzyło wnioski o dofinansowanie projektów polonijnych na rok 2014. Ambasada RP w Wilnie poinformowała w specjalnym komunikacie, że potrzeby społeczności polskiej na Litwie zostały potraktowane priorytetowo. Przesłane do Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą MSZ projekty organizacji, fundacji, stowarzyszeń i szkół polskich z Wileńszczyzny zostały rozpatrzone w pierwszej kolejności.

Zaakceptowanych zostało 18 projektów w ramach funduszu "Szkolnictwo", 35 z funduszu "Kultura i pozostała działalność" oraz 2 w ramach funduszu "Opieka nad miejscami pamięci narodowej".

Zespół oceniający wyróżnił projekt Europejskiej Fundacji Praw Człowieka (integracja uczniów szkół polskich i litewskich), Domu Kultury Polskiej w Wilnie (promocja polskiej kultury na Festiwalu "Noc kultury") oraz Fundacji Małego Księcia (projekt wspierający czytelnictwo książek wśród dzieci i młodzieży). Zaakceptowane zostały także projekty między innymi Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie "Macierz Szkolna", Wydziału Ekonomiczno-Informatycznego Uniwersytetu w Białymstoku Filii w Wilnie, Fundacji Wspierającej Oświatę Polską "Samostanowienie", Szkoły Średniej im. Władysława Syrokomli w Wilnie i Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie.

W ramach funduszu "Kultura" zaakceptowano między innymi projekty Domu Kultury Polskiej, Centrum Kultury w Solecznikach, Uniwersytetu III Wieku, redakcji dziennika "Kurier Wileński", Trockiego Oddziału Związku Polaków na Litwie oraz Galerii "Znad Wilii".

Jak głosi komunikat Ambasady Polskiej w Wilnie "wyodrębnione zostały znaczne kwoty na wsparcie szkolnictwa polskiego, infrastruktury szkolnictwa oraz mediów polskich na Litwie, którymi gospodarować będzie polski podmiot pozarządowy, wybrany w trwającym obecnie otwartym konkursie. Fundusze na te cele, którymi dysponuje Ambasada, zostały w związku z tym odpowiednio zmniejszone. Nasze działania będą mieć więc obecnie charakter pomocniczy i uzupełniający".

Przypomnijmy, że w tym roku na projekty medialne na Litwie, Białorusi, Ukrainie, Rosji, Łotwie ma być przeznaczonych 5,5 mln zł, czyli tyle, ile wynosiła dotacja, gdy finansowaniem zajmował się Senat. Ta kwota odpowiada postulatom Federacji Mediów Polskich na Wschodzie.
Do kwietnia 2014 roku można jeszcze składać projekty, których realizacja planowana jest w drugiej połowie roku.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP planuje przeznaczyć na rzecz Polonii (nie tylko na Litwie) w 2014 r. blisko 95 mln zł, w tym ze środków rezerwy celowej około 61,3 mln zł i ponad 34 mln zł ze środków będących w dyspozycji resortu. "W porównaniu z rokiem ubiegłym to mniej o ponad 3,5 mln zł. Spadek jest związany z koniecznością dokonania oszczędności i trudną sytuacją budżetu państwa" - powiedziała wiceminister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz podczas obrad Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą w Senacie RP.

Resort Sportu i Turystyki na współpracę z Polonią przeznaczy ponad 670 tys. zł., Ministerstwo Edukacji Narodowej - około 38 mln zł., Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego - ponad 27 mln zł. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przeznaczy 14 mln zł, jako rezerwę celową na pomoc dla repatriantów, w tym dotacje na zasiłki, podnoszenie kwalifikacji zawodowych i zapewnienie lokalu mieszkalnego. Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych na działania skierowane do Polonii wyda około 3,5 mln zł, które zostaną przeznaczone na współpracę z zagranicznymi organizacjami zrzeszającymi kombatantów, upamiętnianie udziału Polaków w walkach poza granicami kraju i pomoc materialną.

Przypomnijmy, że na początku br. Fundusz Wspierania Prasy, Radia i Telewizji Republiki Litewskiej ogłosił wyniki konkursu na dofinansowanie z budżetu państwa litewskiego projektów kulturalnych i edukacyjnych w 2014 r. Rozdysponowana została kwota 7,163 mln litów. W 2014 r. dofinansowanie otrzymały 282 projekty złożone przez redakcje gazet, rozgłośni radiowych i telewizyjnych oraz organizacje społeczne i instytucje pożytku publicznego. Wśród organizacji polonijnych działających na Litwie, którym dotacje przyznał litewski Fundusz Wspierania Prasy, Radia i Telewizji Republiki Litewskiej, jest m.in. Stowarzyszenie na rzecz Rozwoju Kultury "Znad Wilii", które jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Poetyckiego "Maj nad Wilią i Wisłą" oraz wydawcą kwartalnika "Znad Wilii". Stowarzyszenie otrzymało 18 tys. litów na projekt "Litwa - państwo wielokulturowe - przeszłość i współczesność". Ponadto Radiu "Znad Wilii" przyznano fundusze na 3 projekty: "Przestrzeń młodzieży" (8 tys. litów), "Kristijonas Donelaitis - bliski i tajemniczy" (18 tys.) i "Litwa polskim słowem malowana: „tyle serc dla Litwy bije..." (12 tys.). Dofinansowanie w wysokości 26 tys. litów otrzymał także dziennik "Kurier Wileński".

Jan Wyganowski
Na fot. Zespół ludowy z Trok na Litwie